Lekker in je vel met gerecyclede kleding

Waarom zouden we nieuwe kleding produceren als we alles kunnen recyclen? Alle grondstoffen kunnen worden bespaard en er is minder afval op de wereld. Gerecyclede kleding is biologisch, toch? Of toch niet?! In deze blog duiken we in de wereld van recycling van kleding. Want jij wil wel lekker in je vel zitten met gerecyclede kleding.

Hoe komen we aan grondstoffen voor recycling?
In Nederland wordt per jaar ongeveer 70 miljoen kilo aan textiel verzameld. Er wordt tweedehands kleding doorgegeven aan anderen, te koop aangeboden op internet of naar de kringloopwinkel gebracht. Helaas wordt ook een groot deel van het textiel dat nog nuttig gebruikt kan worden gewoon bij het restafval gegooid. Het gescheiden inzamelen van het textiel is belangrijk voor de kwaliteit voor het materiaal, dus textiel dat terecht komt bij het restafval verliest zijn waarde. Heel zonde dus.

Het is de verantwoordelijkheid van de gemeenten dat afgedankt textiel zo hoogwaardig mogelijk wordt verwerkt. Denk aan de grote inzamelcontainers of zakken langs de weg. Gemeenten en een aantal ondernemingen sluiten contracten met professionele inzamelaars van textiel. Het ingezamelde textiel wordt verkocht aan sorteerbedrijven in Nederland en in het buitenland.¹ Ook werkkleding kan worden ingezameld en worden opgehaald door een sorteerbedrijf.

Proces van recycling
Er wordt geschat dat door de sorteerbedrijven 55% van het textiel geschikt is voor hergebruik, 37% geschikt voor recycling is (inclusief poetslappen en isolatie- en matrasvullingen) en 8% is onbruikbaar om te recyclen, dat wordt verbrand.

Textiel materialen bestaan uit vezels, dit kunnen natuurlijke of synthetische vezels zijn. Er wordt ook vaak gebruik gemaakt van mengingen van materiaal, kijk maar op het label van jouw kleding. De ritsen, knopen etc. worden machinaal verwijderd (en soms ook op een later moment hergebruikt). Er zijn twee manieren om het recycleproces te vervolgen.

1: De kleding wordt vermalen tot vezels. De vezels worden ontkleurd en opnieuw geverfd in de gewenste kleur.
2: Voor het vervezelen van het textiel wordt het gesorteerd op kleur zodat ergeen bleek- en kleurstoffen worden gebruikt.²

Om kleding te kunnen recyclen wordt kleding vaak vermalen tot er alleen maar vezels over zijn. Van deze vezels wordt bij voorkeur weer garen gemaakt om de meeste waarde er uit te halen. Helaas is dat niet altijd mogelijk omdat de kleding te vervuild of beschadigd is, dan worden er bijvoorbeeld poetsdoeken van gemaakt.

Milieuwinst
Milieuwinst is overal in de keten mogelijk: bij producenten, modebedrijven, consumenten en recyclers. Maar we hebben het in deze blog over de milieuwinst wanneer kleding gerecycled wordt ten opzichte van het verbouwen/produceren van nieuwe kleding. Er zijn natuurlijk meerdere materialen dan katoen en polyester, zoals wol en leer. Maar ook blijven we voor nu alleen bij katoen en polyester.

Gerecycled katoen:
Bij Wolkat Circulaire Textiel Recycling wordt er 10 milliliter water per kilo textielrecycling gebruikt. Bij de productie van één nieuw katoenen T-shirt wordt er 2700 liter water en 7 eetlepels landbouwgif gebruikt. Volgens Texperium, een innovatiecentrum voor hoogwaardige textielrecycling, wordt er naast milieubesparingen ook extra werkgelegenheid voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt geboden. Voor elke extra 40 ton textiel wat ingezameld wordt, wordt er 1 fulltime baan gecreëerd.³ Volgens het onderzoeksrapport Milieu Informatie Textiel hebben katoenen vezels een 10x lagere milieu-impact dan nieuwe katoenen vezels.

Gerecycled polyester:
Gerecycled polyester, ook wel rPET genoemd, wordt verkregen door bestaand kunststof te smelten en opnieuw te spinnen tot een nieuw polyestervezel. Vijf frisdrank flessen leveren bijvoorbeeld genoeg vezels op voor een XL T-shirt. Is rPET dan de ideale manier om van het plastic afval af te komen? Helaas niet helemaal. Er zitten ook nadelen aan materialen van gerecycled plastic. Bij het wassen van kleding van gerecycled plastic komen er tijdens het wassen micro-plastics los. Deze micro-plastics komen in het water terecht en uiteindelijk ook in onze oceanen en in de lucht. Bovendien is ook het maken van rPET milieubelastend, omdat er onder andere chemische bleek- en verfmiddelen aan te pas komen. Echter heeft volgens het gerecycled polyester nog steeds een 4x lagere milieubelasting dan nieuw polyester op vezelniveau.

Onze conclusie: de beste oplossing is nog niet gevonden aangezien het recycle proces ook milieu belastend kan zijn. Maar het is nog steeds beter dan nieuwe kleding produceren.

Is gerecyclede kleding biologisch of ecologisch?
Biologisch vs Ecologisch:
Biologische producten staan bekend om de manier waarop ze geproduceerd worden. Bij het productieproces wordt zoveel mogelijk rekening gehouden met het welzijn van de aarde, mens en dier. Verder worden er geen bestrijdingsmiddelen gebruikt. Bij ecologisch gaat het om de wisselwerking tussen landschappen, populaties en organismen en hun niet-biologische omgeving. Ecologisch houdt heel consequent rekening met het hele ecosysteem waarin wij nleven en vermijdt alles wat dit systeem kan schaden. Dus ecologisch gaat een stap verder dan biologisch. Alles wat ecologisch is, is automatisch biologisch. Maar niet andersom!

Is gerecyclede kleding biologisch?
Kleding kan op een biologische wijze gerecycled worden, maar het proces ontkleuren en verven kan milieubelastend zijn. Echter kan dit ook op een milieuvriendelijke manier, zonder gebruik van schadelijke chemicaliën. Daarnaast moet ook rekening worden gehouden met goede lonen en normale werktijden voor alle werknemers die met dit proces te maken hebben. Is gerecyclede kleding ecologisch?
Ook hier geldt dat het kan, maar lang niet altijd het geval is om bovengenoemde redenen. En omdat ecologisch een stap verder gaat dan biologisch, wordt er ook gekeken naar bijvoorbeeld het transport van de oude kleding en het proces daarna: wat wordt er van het garen gemaakt en op welke wijze? De ritsen en knopen dienen dan ook hergebruikt te zijn.

Waar koop ik producten die zijn gemaakt van gerecycled materiaal?
In onze eerdere blog ‘Waar moet ik op letten bij de aanschafvan duurzame werkkleding’ staat beschreven hoe je kleding herkent welke bijvoorbeeld biologisch katoen bevat. Daarnaast hebben we op onze webshop een aparte Bio en Recycle kleding pagina waarop alleen producten staan die (deels)van biologisch, gerecycled of circulair materiaal gemaakt zijn. Het merk Fristads Kansas heeft een nieuwe Green collectie waarbij alles aan het product (materialen, kleurstof, ontwerp, productie) op een bewuste en duurzame manier is gemaakt om het effect op het milieu te minimaliseren. Het T-shirt en fleecejack zijn zelfs gemaakt van 100% gerecycled polyester. Daarnaast wordt er ook gedacht aan de manier waarop ze de kleding verpakken en vervoeren.

Bedrijfskleding laten recyclen
Op bedrijfskleding staan vaak logo’s of teksten die bij het bedrijf horen. Dus de kleding kan niet hergebruikt worden, omdat de meeste bedrijven willen voorkomen dat iedereen zomaar in deze kleding kan lopen. Ook wordt het bij het vervezelen vaak lastig om er een goede kwaliteit vezel uit te halen door de logo’s. Maar het kan zeker nog gebruikt worden als grondstof in bijvoorbeeld isolatie. Er zijn bedrijven die ervaring hebben met vertrouwelijke vernietiging en verklaren dat logo’s niet opnieuw in de markt zullen verschijnen.